Op Leven Na
Er is de angst voor kou,
de schouders krom, bij voorbaat kippevel,
en er is de angst voor bevriezen.
Zoals er hoop is op later,
rente op rente, hoop dat je niets zal verliezen,
en hoop op nog een keer adem.
Herinnering kwam ziek bij mij vannacht,
eten stak in haar keel, zij wilde weg,
hoe ik haar ook terugsloeg naar regelmaat,
steeds deed zij, in plaats van adem
te halen, haar hoofd in mijn hals.
Daar was het warm en rook het nog vertrouwd.
Eva Gerlach
Ik weet niet echt waar ik moet beginnen maar ik zal het proberen...
Onze Gerda is er niet meer. Voor ons allen geheel onverwacht is zij van ons heengegaan.
Ik zou hele boeken over haar kunnen schrijven maar dat is voor later.
Sinds meer dan 30 jaar was zij mijn beste vriendin en mijn maatje...deze leegte zal niemand kunnen vullen.
Wat was zo bijzonder aan haar? Ze was gewoon Gerda...geen poespas....
Alhoewel Gerda en ik toch erg verschillend waren was het een heel bijzondere vriendschap.
Iedereen die Gerda kende wist dat zij puur natuur was...lopen op makkelijke schoenen, dragen van makkelijke kleding, geen make-up en laat je haar maar met trots lekker grijs worden.
EN DAN IK...lopen op hoge hakken, moderne kleding, nooit zonder make-up de deur uit en oh-wee als ik een grijze haar ondek dan komt het tinnetje verf er aan te pas.
Eigenlijk heel erg tegengesteld maar dat maakte misschien ook onze vriendschap uit...respect voor elkaar en kan het ons schelen wat anderen van ons denken.
Zij was een lolbroek en een levensgenieter. Als wij bij elkaar kwamen duurde het meestal maar enkele minuten en dan lagen wij al dubbelgevouwen van het lachen.
Zij stond altijd voor iedereen klaar en pakte altijd aan waar het nodig was en dat zonder te moeten vragen. Mouwen opstropen...werken...en daarna even een goed glas wijn en napraten.
Wij hebben samen heel veel leuke maar ook trieste tijden beleefd.
Toen Frank in 2007 zijn harttransplantatie onderging en hij in coma raakte nam zij heel wat last van mijn schouders af. Ze was moe vertelde ze op een gegeven moment...maar wij waren allemaal moe.
Niet wetende dat enkele dagen na Frank zijn ontslag uit het ziekenhuis zij deze fatale diagnose te horen zou krijgen...darmkanker...
De hele familie was van slag en ik in paniek maar na enkele maanden behandeling en een zware operatie krabbelde ze weer aardig op en wij hadden met z'n allen nog hele fijne belevenissen.
De laatste maanden ging het echter niet zo goed met haar maar niemand van ons had dit verwacht.
Terwijl ik dit schrijf zit Frank beneden in de woonkamer naar muziek te luisteren waarvan zij samen hielden en graag naar luisterden, en te snikken...ik ben mijn zussie kwijt.. heb niemand meer om te pesten!!!
De laatste maanden sms'ten Gerda en hij wel talloze keren op een dag, belden en probeerden elkaar ervan te overtuigen dat het wel tijd nodig had, maar het komt wel weer goed.
De afgelopen dagen is er heel veel de revue gepasseerd zoals b.v. toen Gerda, Frank en ik in 1981 samen naar de Putselaan verhuisden om onze intrek te nemen in
Oma's huis...... en eigenlijk nog maar kinderen waren.
Ik weet nog dat wij 's-avonds tijdens de afwas zo hard en vals als het maar kon "Satisfaction" van de Rolling Stones zongen zodat Edith onze buurvrouw naar boven kwam en hysterisch smeekte om eindelijk op te houden want anders zou zij ons iets aandoen. Het eindigte in hevig gelach van onze kant.
Of Gerda, Henk, Frank en ik samen portugees gingen eten. Alles was perfect totdat het portugeese bandje begon met liedjes van Engelbert Humperdinck na te zingen...het was niet om aan te horen..jeetje wat heeft zij zich toch opgewonden. BLASFEMIE riep zij en was niet meer te kalmeren...wisten wij veel dat ze de liedjes van Engelbert leuk vond, maar niet op deze manier. Nou...wij zijn maar vertrokken want het kwam niet meer goed tussen Gerda en het bandje...
Ze had dus een uitgesproken mening...
Zoals gezegd...ik zou boeken kunnen schrijven...maar dat doe ik nu niet...
Frank en ik zullen haar iedere dag blijven missen.
Henk, Sanne en Ludo ik wens jullie de komende tijd heel veel sterkte toe.
Gerda...rust zacht
Margit
Toen Gerda nog klein was, paste onze Oma, meestal Oma Jo genoemd, regelmatig op in ons gezin. Oma Jo had al vroeg commentaar op het halsstarrig weigeren van Gerda om een echt meisje te worden.
Haar vele aansporingen om te gaan breien of haken sloeg Gerda in de wind en met het ouder worden ontwikkelde zich als maar niet het verlangen om eens lekker in het huishouden te keer te gaan. Ramen zemen, vloeren dweilen en w.c.’s schoonmaken, het werd maar niet haar hobby. Oma Jo heeft het dan ook opgegeven om Gerda tot voorbeeldhuisvrouw te maken.
Ook met haar verdere profilering als meisje dan wel vrouw vlotte het niet heel erg. Het aantal jurken, rokken en panty’s dat Gerda versleten heeft moet erg gering zijn en de fabrikant van make-up is van haar niet rijk geworden.
Misschien niet gek als je opgroeit als jongste in een gezin met drie broers die regelmatig met hun ouders de bossen in Brabant introkken om als het seizoen daar was, bramen te gaan plukken. Die bramen heetten overigens in het taalvervormende gezin Langenberg “ Dikke Tukken”. Waarom precies is niet meer te achterhalen, evenals de oorsprong van de eigenaardige bijnamen die de kinderen verwierven. Daarin spande Gerda wel de kroon met de hoogst eigenaardige bijnaam “ Bosbak”, waarvan de herkomst en de betekenis in nevelen gehuld zijn.
Duitsland was de meest voorkomende vakantiebestemming en het Duits in aangepaste versie weefde zich door het Rotterdams van het gezin. Hierdoor kwam een synthese tot stand die leidde tot geheel nieuwe en nergens anders gehoorde woorden als Spatshozen, voor de niet ingewijden, dat is een lolbroek. Nog op recente vakanties die ik gezamenlijk met Gerda, Henk, Sanne, Ludo, Luca en Iris doorbracht in, alweer, Duitsland, kwam het woord regelmatig over haar lippen.
Het huishouden was dan niet haar favoriete bezigheid, koken deed ze wel graag dus op deze vakanties werd in de keuken eendrachtig samengewerkt.
Na haar schoolopleiding heeft Gerda een poos op kantoor gewerkt waar ze ook Henk is tegengekomen. Nadat ze moeder werd van Sanne en Ludo heeft ze een paar jaar naar volle tevredenheid een leven geleid als, jawel, huisvrouw. Niet dat ze nu de hele dag aan het poetsen was, dat deed ze ook wel maar gelukkig deed ze ook leuke dingen als lezen, muziek luisteren en met de hond wandelen.
Tot het begon te kriebelen. Een opleiding aan de Pabo kwam door organisatorische perikelen niet helemaal van de grond maar ze rolde wel de schoolwereld in waar ze uiteindelijk een betaalde baan kreeg. Daar heeft ze helaas niet lang van kunnen genieten.
Zelf geloof ik niet echt in een hemel maar als die toch mocht bestaan en dat hoop ik voor Gerda, dan stel ik me dat als volgt voor; het is een mooie zomerdag aan de Moezel, haar favoriete plek. Gerda zit op een terrasje aan de rivier. Aan de overkant roept Oma Jo, die daar dan natuurlijk ook is, dat ze moet gaan breien. Gerda wenkt haar naar zich toe en schenkt een lekker koel glas witte wijn in. Dat breien gaat er niet van komen.
Paul
Dit gedicht kreeg mijn zwager Ton van een goede vrienden uit de Verenigde Staten toegestuurd om hun medeleven te laten blijken.
God saw you getting tired,
when a cure was not to be.
He closed His arms around you,
and whispered, "Come to Me."
In tears we saw you sinking;
we watched you fade away.
Our hearts were almost broken,
you fought so hard to stay.
But when we saw you sleeping,
so peacefully, free from pain,
we would not wish you back,
to suffer that again.
So treasure her Lord,
in your garden of rest,
for here on earth,
She was one of the Best!
Love,
John and Helen Lawson
Toen er tijdens de uitvaartplechtigheid voor Gerda, gevraagd werd of er nog iemand wilde spreken stond ik op, maar dit werd te laat opgemerkt en kreeg Paul het verzoek om op te staan. Ben toen maar weer gaan zitten.
Deze week kwam de vraag van Margit of ik het op prijs zou stellen dat mijn toespraak alsnog gelezen zou kunnen worden en wel op de site van Margit die daar een apart plekje voor Gerda heeft ingeruimd. Ik stemde daar graag mee in.
Hier dan de toespraak van Francisca.
Toen ik afgelopen zondagavond onderweg was naar huis kreeg ik een SMSje van m'n zus met: "bel even als je thuis bent, geeft niet hoe laat".
Die laatste 4 woorden die voelden niet goed. De schrik sloeg meteen toe.
Ik SMSte (al rijdend): " binnen half uur, ben onderweg." 2 namen spookten er door mijn hoofd: GERDA! FRANK!
Het waren de zorgenkinderen de laatste jaren. Thuisgekomen en mijn jas nog aan belde ik mijn zus en ze bevestigde waar ik een half uur bang voor was geweest. Ze zei: "Ik heb slecht nieuws" en geëmotioneerd vertelde ze wat er die dag was mis gegaan.
Ik reageerde geschokt, maar ook rustig. Maar ook vooral niet te bevatten. De reactie kwam wel! Geloof mij.
Maar..... de wereld draait door en de rest van de week functioneer je dus op de automatische piloot.
Ben blij dat ik je vlak voor de Kerst in het ziekenhuis nog gezien en gesproken heb i.v.m. dat je met Kerst niet thuis zou zijn. En het zag er helemaal niet naar uit dat je 7 weken later zomaar dood zou gaan. Maar in die weken ben je alleen maar zieker geworden en had je geen keuze meer, de stoma moest teruggeplaats worden en je ging er weer voor en met het idee als ik weer wakker word zit de stoma er weer, maar zover is het helaas niet gekomen. Je ziekte overwonnen maar aan de gevolgen overleden. Je hart stopte ermee.
Wil graag een paar fijne herinneringen ophalen.
Je was een jaar of 6 toen je onverwachts in mijn leven kwam en konden het heel goed vinden met elkaar. Ik logeerde soms bij jullie en herinner het kussengevecht nog als de dag van gister. Jaren later trouwde ik en natuurlijk werd jij mijn bruidsmeisje, samen met Ellen. En toen begonnen de logeerpartijen samen met Ellen bij mij en regelmatig was je weekenden bij mij en dat was altijd leuk en gezellig "EENFEESTJE".
En als jullie weer weg moesten was het gewoon stil in huis en keek ik al weer naar de volgende logeerpartij uit. En das was voor mij het teken:
"IK BEN ZELF AAN KINDEREN TOE !!". En toen dat ook gebeurde was je ook weer van de partij.
Maar ja kleine kinderen worden groot en logeerpartijen gaan voorbij, zo gaat dat. Je ontmoette Henk en ging zelf een gezin stichten en er kwam een periode dat we elkaar niet zo vaak meer zagen.
En toen kreeg ik het bericht dat je ziek was, ziekenhuis in, ziekenhuis uit, chemo, bestralen het werd een zware strijd. Maar de kanker was weg
Maar je lichaam verzwakte en nu moeten we zonder jou verder.
Maar Gerda ik heb een groot hart en daarin heb jij een plekje gekregen.
Zo onverwachts als je in mijn leven kwam zo onverwachts ben je er al weer uit. Je mocht maar 47 jaar worden.
En ja, groot was jouw liefde
En groot is het verdriet
Mooi zijn de herinneringen
Leeg is de plaats die jij achterliet
Ik wens vanaf deze plek
Henk - Sanne - Ludo
Ton - Annie
en de rest van de familie
HEEL VEEL STERKTE toe met dit enorme verlies.|
Lieve groet
FRANCISCA
Lieve Tante An en Oom Ton,
Met grote droefheid hebben wij vandaag het bericht van Jolanda gekregen van het overlijden van jullie dochter, mijn nicht Gerda. Helaas hebben wij Gerda, Henk en de twee kinderen nooit leren kennen.
Als ik daar zou zijn en mogen spreken, zou het het volgende zijn en ik hoop dat iedereen er is om jullie te steunen in jullie verlies. Wij leven ons leven in de lijn van het Buddhisme en kijken een beetje anders naar leven en dood. Misschien willen jullie onze brief printen en doorgeven aan Gerda’s echtgenoot Henk en de twee kids.
Wij denken nu veel aan ze.
Ik heb geprobeerd mijn beste vertaling er tegenaan te gooien.
Viewed in terms of the three existences of life (of past, present and future), it is absolutely certain that for those who uphold the true law, birth and death are steps in a process of advancing toward the path of supreme happiness. Therefore, we must not despair. Nor must we lose courage. Cherishing the memory of Gerda in our hearts, we should persevere in chanting Daimoku, and proudly live our lives of mission with the determination to carry out the work of those who are departed. When we so dedicate ourselves, by virtue of the Mystic Law, we can show tremendous proof of changing poison into medicine.
Gezien in het teken van de drie bestaansrechten van het leven ( verleden, heden en toekomst), is het absoluut zeker dat voor diegene die het ware geloof hanteerd( niet noodzakelijk het Buddhisme), geboorte en overlijden stappen zijn om te groeien in de richting van alles overheersende blijdschap. Daarom moeten wij niet wanhopen. En ook onze moed niet verliezen. Omhels de gedachte aan Gerda in onze harten, wij moeten volhouden te bidden en te geloven, en trots ons levenspad te blijven volgen met de volharding en overtuiging om het werk voort te kunnen zetten, dat Gerda heeft gedaan. Wanneer we onszelf zo toewijden, bij de eer van de Mystieke Wet ( het geloof), dan kunnen wij het ongelofelijke bewijs laten zien van het veranderen van gif in medicijn.
Onze condoleance gaat naar jullie en iedereen in jullie naaste omgeving.
Heel veel sterkte.
Inge en Jarl